فکر مى کنم قبل از هر توضیحى لازم باشد به مسأله عدم اعتماد به نفس ایرانى در گذشته تاریخى مان بپردازیم. در واقع با مرورى بر پیشینه تاریخى این موضوع و علل و عوامل آن و همچنین تلاش بى وقفه چند دهه اخیر مردم ما در خصوص مقابله با این پدیده مى توان به یک آسیب شناسى جدى دست یافت. این موضوع تا حد زیادى به تهدیدها و آسیب هاى مربوط به هویت ملى ما نیز مربوط مى شود. موضوع رعب ما به تقابل و یا مواجهه با روایت استعلایى غرب مربوط مى شود. گفتمانى که زمانى ما را به چالش گرفت و با ترسیم تفوق خود بر ما، اعتماد به نفس را از ما گرفت. در مقطعى از تاریخ که بخشى از کره ارض از جمله ما ایرانیان در ضعف مادى بسر مى بردیم در مواجهه با دستاوردهاى تکنیکى غرب مسحور شدیم. احساس ما این بود که اگر غرب از لحاظ تکنیکى و فنى نسبت به ما تفوق دارد، پس به لحاظ ایدئولوژیک نیز چنین تفوقى وجود دارد. این برداشت در تعقیب مناسبات فرهنگى ظلمى بود که از قبل شکل گرفته و پایه و اساس آن را هم همان روایت استعلایى ترسیم مى کرد. غربى ها به دنبال القاى این موضوع بودند که شرق از جمله ایرانیان باید خود را با آنها تنظیم کنند. در واقع غیرغربى باید مطابق استانداردها و قالب هاى آنها زندگى کند. لذا او را به لحاظ ارزشى تهى ساختند و اعلام کردند همه ارزش در نزد آنهاست. خوبى ها، نیکى ها و ارزش ها مربوط به اروپاست و دیگران باید به نقش الگویى آنها توجه داشته باشند. متأسفانه ضعف مادى و فنى ما به پذیرش این موضوع مدد رساند و ما در این گفتمان مستحیل شدیم. مشکلات فکرى، فرهنگى و ضعف تکنیکى ما و عدم پیشرفت این کشور در طول بیش از یکصد سال گذشته ریشه در چنین مناسباتى دارد. با این وصف باید پذیرفت که مشکل ما بیشتر فرهنگى است. از طرفى شکست ها و هزیمت ها در این مدت به خودباختگى ما سرعت بخشید و بدینگونه مرجع فرهنگى غرب را نهادینه کردند. در سال هاى بعد در پاسخ به این که علت ضعف ما چیست، پاسخ هاى متفاوت و هم جهتى دادند از قبیل این که فرهنگ شما، دین و عادات و رسوم شما و عواملى از همین دست مانع توسعه شما شده است. جالب این که در پاسخگویى به این موضوع هم عاجز بودیم و مى خواستیم پاسخ را از همان غربى ها بشنویم. این خود مزید بر علت بود و میزان رعب و خودباختگى ما را افزایش مى داد. در مقطعى از تاریخ مردم ما متوجه این رویارویى شدند و درصدد برآمدند با آن مقابله کنند. اوج این مقطع مربوط به انقلاب اسلامى در ایران مى شود که با طرح احیاى اندیشه دین و نظام سازى اسلامى متناسب با آن و از سوى دیگر با طرح بازگشت به خویش فضاى جدیدى گشوده شد که برپایه آن ایرانیان بیش از همه به استقلال خود در تمام اضلاع و جوانب آن از جمله به استقلال فرهنگى توجه نشان دادند. در جست وجوى استقلال خواهى، نوعى اعتماد به نفس در مردم ما ایجاد شد و طبقه نخبه سیاسى و فکرى را هم به این گرایش سوق داد. گرچه این خود در بطن جریان فرایند جهانى غربى شدن صورت مى گرفت ولى از چنان عظمتى برخوردار بود که توانست بر ویرانه هاى آن اوج بگیرد. در همین فضا بود که عزم ملى براى توسعه فرهنگى و علمى کشور به وجود آمد. پیدایى عزت و اقتدار از دست رفته ما و بازیافت آن که مدنظر انقلاب اسلامى نیز بود صرف نظر از عوامل مختلف، ریشه در حرکتى فکرى و نرم افزارى دارد. چنین تفکرى خود زمینه ارائه برنامه هاى راهبردى را بر رفع عقب ماندگى و کاستن احساس حقارت و زدودن بهت در مقابل دستاوردهاى فنى غرب و به تعبیرى تمدن مدرن را فراهم مى آورد. دستیابى به فناورى هاى نو و علومى که مجال پرداختن به آن از سوى قدرت هاى جهانى از ما سلب شده بود در تعقیب همین پشتوانه نرم افزارى یعنى اعتماد به نفس ایرانى تحقق یافت. شرایط امروز کشور پافشارى بر هویت اسلامى - ایرانى است که مؤلفه هاى فرهنگى آن بایستى که مسیر نهادینه شناسى را بپیماید. اعتماد به نفس امروز در سیاستگذارى و طراحى استراتژى هاى سیاسى، فرهنگى، اقتصادى و اجتماعى کشور به عنوان سرلوحه مسائل قرار گرفته است. به واقع بایستى گفت، امروز در موضوعات مهم کشور، شاهد یک صف بندى هستیم که اصل مناقشه را حول محور همین اعتماد میان ملت و دولت براى خودباورى فزاینده جهت نیل به اهداف انقلاب اسلامى نمایان مى کند. سیاست امروز ایران تکیه بر همین خودباورى آگاهانه و مقاومت مبتنى بر همبستگى ملت و دولت است. اما مخالفان این سیاست کسانى هستند که از این عزم ملى که ریشه تاریخى در مبانى اسلامى و هویت ملى ما دارد به واسطه نفوذ مؤلفه هاى فرهنگى غرب در دیدگاه هایشان هراس دارند. از نظر گروه مخالف همه پیشرفت ها، دستاوردها و چشم انداز ها مى بایست با مصلحت بینى هاى تفکر مدیریت جهانى به نوعى هماهنگ باشد و فرهنگ و تصمیم گیرى مسئولان هم باید تحت همین مسیر باشد. از نظر این گروه مسیر پیشرفت ایران باید براساس الگوهاى دیکته شده غربى طراحى گردد. در این دیدگاه خودباورى و اعتماد به نفس ملى رنگ مى بازد و تفکر جهانى غلبه پیدا مى کند. سوى دیگر این نظریه، اعتماد به نفسى است که معتقد است پیوند میان مردم و مسئولان براساس نیازهاى کشور مستحکم مى گردد و خوداتکایى فزاینده با تکیه بر آموزه هاى بومى مسیر اصلى فتح قله هاى ترقى و پیشرفت کشور است. بى تردید با ایجاد هیجان و شور و شادى مثبت و هدایت شده براى بسیج عمومى و ایجاد انگیزه مردمى مى توان مسیر با اهمیت ولى ناقص امروز را به حد کمال رساند. ساماندهى حوزه هاى آموزشى رسمى و غیررسمى، احیاى سنت ها و آئین هاى ملى و اسلامى - ایرانى و متناسب سازى در امر معنویت فرهنگى و هویتى مى تواند یارى بخش این مسیر دشوار و البته ارزشمند باشد.
نوشته های دیگران () نویسنده متن فوق: » معصومه نعیمی ( پنج شنبه 86/11/18 :: ساعت 10:1 صبح )
معصومه نعیمی به نام تنها عادل به حق
این وبلاگ بنا بر طرح پرسش مهر ریاست محترم جمهوزی تاسیس گشته و اهداف ان توضیح و پیشرفت همه جانبه ایران و ایرانی است و امید وارم تا ظهور تنها منجی بشریت ایران و ایرانی ، اسلام و اسلامی همیشه سر افراز و عادل باشد.
